چرتکه، قدیمی ترین کامپیوتر جهان با قدمتی 4700 ساله در زمان‌های باستان، انسان‌ها از ابزارهای ساده‌تری
برای حساب‌کردن و محاسبه استفاده می‌کردند. اما یافته‌های جدید نشان می‌دهد که حتی در دوران باستان،
ابزارهای پیچیده‌تری برای انجام محاسبات و پیش‌بینی رویدادها وجود داشته است. یکی از بهترین مثال‌های این
نوع ابزار، چرتکه است که به عنوان قدیمی‌ترین کامپیوتر جهان شناخته می‌شود.
چرتکه یک دستگاه محاسباتی پیشرفته برای زمان خود بوده است که در سال 1901 توسط گروهی از غواصان
یونانی در کشف سفینهٔ آنتیکیتیتس در سواحل جزیرهٔ انتیکیتیس یافت شد. این دستگاه که از برنز و چوب ساخته
شده بود، برای پیش‌بینی مواقع خورشیدی و ماهیانه به‌کار می‌رفت و می‌توانست محاسبات دقیقی را انجام دهد.
چرتکه شامل یک صفحهٔ دایره‌ای بود که به وسیلهٔ دسته‌ای از دندانه‌ها و شاخه‌های مختلف تقسیم شده بود. با
چرخاندن دسته‌ها، می‌توانستیم موقعیت مختلفی از زمینهٔ صفحهٔ دایره‌ای را انتخاب کرده و به‌عنوان یک نوع
کمپاس برای پیش‌بینی موقعیت خورشید و ماه استفاده کنیم. این کامپیوتر از طریق قوانین هندسی و فلسفهٔ
آلمانی انجام می‌شد.
یافته‌های چرتکه نشان می‌دهد که در دوران باستان، انسان‌ها از ابزارهای پیشرفته‌تری برای محاسبات و نجوم
استفاده می‌کردند تا آنچه که قبلاً فکر می‌شد. این نشان می‌دهد که دانش ریاضیات و فلسفه در اجتماعات
باستانی چقدر پیشرفته بوده است و این امر به عنوان یک اثر مهم فرهنگی و علمی می‌تواند بررسی شود.
بعد از کشف اولیه چرتکه، این دستگاه بسیاری از محققان و بازسازان را به خود جلب کرد. اکتشافات بیشتر نشان
داد که چرتکه به عنوان یک ابزار برای پیش‌بینی رویدادهای نجومی، نظیر انفجارهای خورشیدی و مواقع کامل
خورشید و ماه، مورد استفاده قرار می‌گرفت. این ابزار به نظر می‌رسد که نقش مهمی در محاسبات زمانی و
مبانی ریاضیاتی اجتماعات باستانی ایفا کرده است. تجهیزات اکتیو شبکه
با وجود پیچیدگی‌های فنی آن زمان، چرتکه از یک ساختار بسیار متنوع و پیچیده برخوردار بود. از آنجایی که
اطلاعات دقیق در مورد معماری دقیق آن کمتر است، اما از طریق بازسازی‌ها و تحلیل‌های علمی، محققان
توانسته‌اند مفهوم کلی عملکرد چرتکه را درک کنند. این دستگاه برای جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌های نجومی،
بر اساس مفاهیم هندسه‌ای و نجومی از زمین و سمت خورشید و ماه، به کار می‌رفت.
کشف چرتکه علاوه بر اهمیت تاریخی، اثرات فرهنگی و علمی مهمی نیز داشته است. این کشف نشان می‌دهد
که دانشمندان و ریاضی‌دانان باستانی برای حل مسائل پیچیده از ابزارهای پیشرفتهای استفاده می‌کردند و دانش
ریاضیات و نجوم در جوامع باستانی بسیار پیشرفته بوده است. این کشف همچنین به عنوان یک منبع الهام برای
محققان و دانشمندان معاصر برای درک بهتر تاریخ علم و فناوری و تأثیرات آن در جوامع باستانی شناخته می‌شود.
حفظ و مراقبت از چرتکه، به عنوان یک یافته تاریخی بسیار ارزشمند، امری حیاتی است. این دستگاه آثار عمرانی و
تاریخی بی‌قیاسی دارد که نیاز به حفاظت دارد. برنامه‌های خاصی باید برای نگهداری و محافظت از آن در موزه‌ها یا
مراکز فرهنگی انجام شود تا این میراث برای نسل‌های آینده حفظ شود.
تحقیقات اخیر نشان داده است که چرتکه به عنوان یک دستگاه محاسباتی بسیار پیشرفته، بهتر از آنچه قبلاً فکر
می‌شده، عمل می‌کرده است. مطالعات بازسازی ساختار چرتکه و تجزیه و تحلیل دقیقتر آن، به محققان این امکان
را می‌دهد تا درک بهتری از نحوه کارکرد این دستگاه را داشته باشند و از آن به‌عنوان یک منبع ارزشمند برای
مطالعه ریاضیات باستانی و نجوم باستانی بهره‌برداری کنند.
کشف چرتکه نه‌تنها اهمیت تاریخی بسیاری دارد، بلکه به ما نشان می‌دهد که دانشمندان و محققان باستانی چه
میزان علاقه‌مند به محاسبات پیشرفته و دقیق بوده‌اند. این کشف همچنین به ما یادآوری می‌کند که تکنولوژی
محاسباتی و ریاضیات از چه زمانی پیشرفتهای چشمگیری کرده‌اند و چگونه می‌توانند تأثیر مثبتی بر روی فرهنگ
و تمدن انسانی داشته باشند.
پژوهش‌های بیشتر در زمینه چرتکه و دیگر کشف‌های باستانی مشابه اهمیت دارد. بازسازی و تحلیل دقیقتر این
دستگاه‌ها به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از دانش و فرهنگ باستانی داشته باشیم. همچنین، تحقیقات بیشتر
در مورد روش‌ها و فنون ساخت چنین دستگاه‌های پیچیده‌ای می‌تواند به توسعه علم و فناوری معاصر کمک کند.
کشف چرتکه به عنوان یکی از قدیمی‌ترین کامپیوترهای جهان، تأثیرات فرهنگی بسیاری را نیز دارد. این کشف
نشان می‌دهد که انسان‌ها از گذشته تاکنون اهمیت زیادی به توسعه فناوری و به‌کارگیری آن در حل مسائل
داشته‌اند.
آموزش عمومی و آگاهی در مورد چرتکه و سایر کشف‌های باستانی مهم است. برگزاری نمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها و
فعالیت‌های آموزشی می‌تواند به افزایش دانش عمومی و ارزش‌گذاری بیشتر این اثار باستانی کمک کند و از حفظ
و حمایت از آنها حمایت کند. مودم
با توجه به اهمیت فرهنگی و تاریخی چرتکه، همکاری بین‌المللی برای حفظ و محافظت از این میراث بسیار مهم
است. این همکاری می‌تواند شامل تبادل دانش، تجربیات و منابع مالی برای حفظ و بازسازی این دستگاه باشد.
پژوهش‌های آینده:
کشف چرتکه نشان داد که هنر و علم محاسبات از زمان‌های باستانی وجود داشته و این موضوع موجب توجه
بیشتر پژوهشگران به فناوری‌ها و ابزارهای محاسباتی باستانی شده است. پژوهش‌های آینده می‌توانند به
بررسی دقیقتر ساختار و عملکرد چرتکه، بهره‌برداری از روش‌های تجدید نظر و بازسازی ساختار آن، و همچنین
بررسی اثرات فرهنگی و تاریخی این کشف بپردازند.
